Zapraszamy do dyskutowania na specjalnie utworzonej do tego celu platformie: Forum Dyskusyjne MFOZ
Małopolskie Forum Ochrony Zabytków organizowane przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w tym roku skierowane będzie nie tylko do pracowników jednostek samorządu terytorialnego (gmin i powiatów) zajmujących się zagadnieniami ochrony i opieki nad zabytkami, ale także specjalistów, prywatnych właścicieli zabytków i wszystkich, którym bliska jest ochrona dziedzictwa.
Program tegorocznego wydarzenia skupia się na kwestiach związanych z gminnymi ewidencjami zabytków, omawiając ich perspektywy i ograniczenia. Drugi panel tematyczny poświęcony zostanie programom opieki nad zabytkami, obowiązkowi ich opracowywania oraz znaczeniu. Prelekcje i panele dyskusyjne poprowadzą uznani specjaliści, a wezmą w nich udział konserwatorzy oraz urzędnicy odpowiedzialni za ochronę dziedzictwa w Małopolsce.
Spotkanie rozpocznie uroczyste wręczenie Nagrody Dziedzictwa Europejskiego/ Nagrody Europa Nostra 2025 w kategorii „Zaangażowanie obywatelskie i podnoszenie świadomości” Małopolskim Dniom Dziedzictwa Kulturowego z udziałem prof. dr. hab. Jacka Purchli, Wiceprezydenta Federacji Europa Nostra, oraz Agaty Wąsowskiej-Pawlik, Członkini Zarządu Europa Nostra.
Powitanie publiczności (Monika Gubała, Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Tomasz Włodarski, Dyrektor Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie, Tomasz Kosecki, Dyrektor Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie) [► słuchaj nagrania]
Przyszłość przeszłości – wykład inauguracyjny prof. dr. hab. Jacka Purchli [► słuchaj nagrania]
Wręczenie Nagrody Dziedzictwa Europejskiego/ Nagrody Europa Nostra 2025, z udziałem prof. dr. hab. Jacka Purchli, Wiceprezydenta Federacji Europa Nostra, oraz Agaty Wąsowskiej-Pawlik, Członkini Zarządu Europa Nostra, po którym nastąpi pokaz animacji pt. „Limanowa. Wyświetlone” z muzyką na żywo autorstwa Miłosza Skwiruta we współpracy z zespołem regionalnym Limanowianie, powstałej w ramach 27. edycji Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego [► słuchaj nagrania]
Panel dyskusyjny moderacja: dr Andrzej Siwek (Narodowy Instytut Dziedzictwa) uczestnicy: Elżbieta Graboś (konserwator dzieł sztuki, twórca Zagrody Apolonia w Zakrzowie koło Niepołomic), Radosław Kuś (Burmistrz Miasta i Gminy Wolbrom), dr hab. Zbigniew Moździerz (konserwator zabytków architektury, specjalista ds. ochrony zabytków Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem) [► słuchaj nagrania]
Lunch
Programy opieki nad zabytkami – obowiązek i znaczenie – mgr inż. arch. Katarzyna Urbańska, Małopolska Wojewódzka Konserwator Zabytków [pobierz prezentację] [► słuchaj nagrania]
Panel dyskusyjny moderacja: Agnieszka Szpala (Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM) uczestnicy: prof. dr hab. Piotr Dobosz (specjalista ds. prawa ochrony zabytków, Uniwersytet Jagielloński), Anna Fortuna-Marek (Kierownik Oddziału Terenowego NID w Rzeszowie), Monika Gubała (Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM), mgr inż. arch. Katarzyna Urbańska (Małopolska Wojewódzka Konserwator Zabytków) [► słuchaj nagrania]
Podsumowanie
Prelegenci
Prof. dr hab. Piotr Dobosz
Pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze Prawa Samorządu Terytorialnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Katedrze Administracji Wydziału Administracyjno-Ekonomicznego Akademii Tarnowskiej w Tarnowie, opiekun naukowy Koła Naukowego Prawnej Ochrony Dóbr Kultury TBSP UJ, Prodziekan WPiA UJ (2016–2020 i 2020–2024), Prezes Stowarzyszenia Instytut Prawa Ochrony Dziedzictwa, członek wielu organizacji, piastujący szereg funkcji w instytucjach publicznych i społecznych: Społecznym Komitecie Odnowy Zabytków Krakowa, Polskim Komitecie Narodowym ICOMOS, Komitecie Kopca Kościuszki w Krakowie, Towarzystwie Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Rycerskim Zakonie Bibliofilskim z Kapitułą Orderu Białego Kruka w Krakowie. Przewodniczący Komisji Dyscyplinarnej przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2016–2020), członek Rady Uczelni Akademii Tarnowskiej w Tarnowie (2019–2020, 2021–2024), wieloletni pracownik w urzędzie kierowanym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie, członek komisji resortowej powołanej do opracowania ustawy o ochronie zabytków (1997–1998), ekspert Komisji Kultury Sejmu RP (2002–2003) w zakresie ochrony zabytków, od 1998 w kolejnych kadencjach członek Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Sztuki (obecnie przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego), od 2007 członek IV Międzyrządowej Komisji Polsko-Ukraińskiej do spraw zwrotu dóbr kultury przemieszczonych w związku z II wojną światową.
Anna Fortuna-Marek
Historyk sztuki z Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2002 roku kieruje Oddziałem Terenowym Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Rzeszowie. Specjalizuje się w zagadnieniach ochrony i zarządzania dziedzictwem kulturowym. Autorka i współautorka kilkudziesięciu opracowań studialnych i dokumentacji, programów opieki nad zabytkami, planów ochrony i zarządzania zabytkami oraz kilkudziesięciu publikacji. Zaangażowana w opracowanie dokumentacji o wpis karpackich cerkwi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, współtworzyła Szlak Architektury Drewnianej w województwie podkarpackim, uczestniczyła w kilku międzynarodowych projektach dotyczących ochrony i zarządzania dziedzictwem kulturowym. Prelegentka w szkoleniach dla samorządów oraz zarządców dóbr z listy UNESCO. Członek SHS i PKN ICOMOS. Odznaczona m.in. Brązowym oraz Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, złotą odznaką „Za opiekę nad zabytkami”.
Elżbieta Graboś
Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych, Wydział Konserwacja Dzieł Sztuki. W zawodzie pracuje od 1985 roku. Samodzielne realizacje wykonywała głównie na Sandomierszczyźnie i w Niepołomicach, nadzorowała liczne prace konserwatorsko-remontowe. Mieszka w Zakrzowie gm. Niepołomice i tam, w miejscu związanym z tradycjami rodzinnymi, stopniowo tworzy drewnianą Zagrodę Apolonia, nazwaną tak od imienia Prababki. Dziś skupia ona, oprócz dwóch rodzinnych domów, dodatkowe pięć translokowanych oraz budynki gospodarcze. Zagroda stanowi teren prac i eksperymentów, zarówno technologicznych, jak i kulturowych i plastycznych. Jest w ciągłym rozwoju.
Monika Gubała
Absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie. Ukończyła studia podyplomowe w zakresie zarządzania kulturą oraz zarządzania w administracji. Członkini rad muzealnych oraz rad programowych instytucji kultury na terenie Małopolski oraz kapituł nagród Województwa Małopolskiego z dziedziny kultury. Zasiada w zespołach zadaniowych dotyczących dokumentów strategicznych Województwa Małopolskiego. Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Autorka publikacji i wystąpień na konferencjach naukowych w latach 2016–2018. Stypendystka stypendium twórczego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Radosław Kuś
Samorządowiec, Burmistrz Miasta i Gminy Wolbrom. Absolwent europeistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz studiów podyplomowych MBA in Public Menagment w Małopolskiej Szkole Biznesu Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Studiował historię na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie oraz odbył studia podyplomowe na Akademii Dziedzictwa. Pracował w Departamencie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Pasjonat dziedzictwa kulturowego. W wolnym czasie uprawia pomidory.
Zbigniew Moździerz
Absolwent chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego i konserwator zabytków architektury Politechniki Warszawskiej. Uzyskał tytułu doktora w dziedzinie historii sztuki na Polskiej Akademii Nauk, a następnie habilitację z historii i teorii architektury na Politechnice Krakowskiej. Po studiach pracował jako nauczyciel w Państwowym Liceum Plastycznym im. A. Kenara w Zakopanem, a od 1976 roku nieprzerwanie pracuje w Muzeum Tatrzańskim im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem. W latach 2017–2025 profesor uczelni w Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Targu. Autor dokumentacji konserwatorskich zabytków Zakopanego, których remonty nadzorował, oraz publikacji poświęconych historii i ochronie zabytków architektury Zakopanego i Podtatrza. Autor scenariuszy wystaw stałych w Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi „Koliba” oraz Szlaku Stylu Zakopiańskiego i Szlaku Znakomitych Zakopiańczyków.
Andrzej Siwek
Historyk sztuki, specjalista ochrony dóbr kultury, doktor nauk technicznych w zakresie urbanistyki i architektury, specjalność architektura krajobrazu. Zastępca Dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa, adiunkt w Zakładzie Teorii Sztuki i Ochrony Dóbr Kultury Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1992–2006 pracownik Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, z funkcją zastępcy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków włącznie. Wśród jego zainteresowań badawczych dominują zagadnienia teorii i doktryny konserwatorskiej, zarządzania dziedzictwem oraz problematyka Światowego Dziedzictwa UNESCO. Współpracował z samorządami przy tworzeniu wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów opieki nad zabytkami oraz gminnych ewidencji zabytków.
Agnieszka Szpala
Absolwentka kulturoznawstwa i historii sztuki oraz studiów podyplomowych z zakresu konserwacji architektury i układów urbanistycznych, pracowała w strukturach służb konserwatorskich i w powołanym przez MKiDN zespole zadaniowym, który zorganizował 41. sesję Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO (Kraków 2017). Pracowniczka Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWM, odpowiada za sprawy dziedzictwa kulturowego. Autorka tekstów ostatnich edycji Wojewódzkiego Programu Opieki nad Zabytkami w Małopolsce i treści sprawozdań z jego realizacji. Prowadzi wykłady dla studentów kierunku Ochrona dóbr kultury na UJ i studiów podyplomowych Akademia Dziedzictwa w MCK w Krakowie.
Katarzyna Urbańska
Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Absolwentka Politechniki Krakowskiej, kierunku architektura i urbanistyka oraz Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie – studiów podyplomowych na kierunku pośrednictwo w obrocie nieruchomościami. W latach 2006–2021 pracownik Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie, a następnie Zarządu Inwestycji Miejskich w Krakowie. Od 26 stycznia 2024 Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krakowie.
Rejestracja
Rejestracja została zakończona 23 października 2025.