rekomendacje – Liberatura
Ukazująca się od roku 2003 seria „Liberatura” Korporacji Ha!art jest zjawiskiem unikatowym nie tylko na polskim rynku wydawniczym. O jej wyjątkowości decyduje – wyrosła z koncepcji liberatury – filozofia traktowania dzieła literackiego jako organicznej jedności słowa z przestrzenią zapisu. W prezentowanych utworach tekst i książka (łac. liber) stanowią nierozerwalną całość, a wszystkie elementy tak szeroko pojętego dzieła mogą współtworzyć przekaz.
W ramach serii publikowane są utwory polskie oraz najciekawsze przykłady liberatury światowej, zarówno współczesnej, jak i klasyki. Tym, co szczególnie wyróżnia „Liberaturę” na tle innych serii wydawniczych, jest odmienny kształt poszczególnych tomów. Każda książka ma swój własny, niepowtarzalny wygląd, niekiedy daleko wykraczający poza stereotypowe wyobrażenia.
Kolejnych tytułów nie łączy wspólna szata graficzna czy edytorski ornament, bowiem w książkach przynależących do liberatury układ typograficzny jest częścią oryginalnej, autorskiej wizji. Redaktorzy starają się tę wizję możliwie wiernie zachować, co sprawia, że serię wyróżnia staranne opracowanie edytorskie, idące w parze z jakością przekładów i komentarzy.
Projekt spotyka się z rosnącym zainteresowaniem czytelników i literaturoznawców. Krytyk literacki i publicysta Leszek Bugajski określił „Liberaturę” „najbardziej zaskakującą serią wydawniczą” w kraju. Docenione też zostały poszczególne tytuły. W grudniu 2008 roku, podczas Wrocławskich Promocji Dobrych Książek, Korporacji Ha!art przyznano wyróżnienie „za konsekwentną i odważną popularyzację liberatury”, uznając wydaną w ramach serii powieść Nieszczęśni B.S. Johnsona za jedną z sześciu najlepszych książek roku. Z kolei w lutym 2009 roku periodyk dla nauczycieli „Polonistyka” zaliczył liberaturę do najważniejszych zjawisk w poezji polskiej ostatniego dwudziestolecia, zamieszczając omówienie książki-butelki Zenona Fajfera Spoglądając przez ozonową dziurę w specjalnym bloku tekstów proponowanych do „nowego kanonu”.
W SERII „LIBERATURA” DOTYCHCZAS UKAZAŁY SIĘ:
tom 1:
Katarzyna Bazarnik i Zenon Fajfer
(O)patrzenie
ISBN 83-88957-19-8. Kraków: Krakowska Alternatywa, 2003.
Poemat napisany przez kobietę i mężczyznę, dwoma przenikającymi się nawzajem rodzajami pisma. Wielowymiarowa, fraktalna struktura.
tom 2:
Zenon Fajfer
Spoglądając przez ozonową dziurę
ISBN 83-89911-02-7. Kraków: Korporacja Ha!art, 2004.
But Eyeing Like Ozone Whole
Przekład na język angielski: Krzysztof Bartnicki
ISBN 83-89911-03-5. Kraków: Korporacja Ha!art, 2004.
Poemat z tekstem widzialnym i niewidzialnym, wydany w formie przeźroczystego zwoju w butelce.
Blog popkulturalny – recenzja
„Gazeta Wyborcza” – recenzja
WYDANIE DRUGIE, POPRAWIONE – w kartonowym opakowaniu:
Zenon Fajfer
Spoglądając przez ozonową dziurę
ISBN 978-83-61407-33-1. Kraków: Korporacja Ha!art, 2009.
tom 3:
Stéphane Mallarmé
Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku
(edycja dwujęzyczna)
Tytuł oryginału: Un coup de dés jamais n’abolira le hasard („Cosmopolis” nr 17/1897, Gallimard 1914)
Przekład: Tomasz Różycki, wstęp: Michał Paweł Markowski,
Redakcja i komentarz: Katarzyna Bazarnik, Zenon Fajfer.
ISBN 83-89911-30-2. Kraków: Korporacja Ha!art, 2005.
Klasyka liberatury. Pierwsza poprawna edytorsko polska edycja słynnego poematu symultanicznego, w obu znanych układach typograficznych. Poza odmiennym układem przestrzennym, wersje te nieznacznie różnią się pod względem leksykalnym.
artpapier.com – recenzja
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia– recenzja
tom 4:
Stanisław Czycz
Arw
Pierwodruk początkowego fragmentu: „Poezja” nr 7/1980.
Wstęp: Andrzej Wajda, redakcja: Dorota Niedziałkowska, Dariusz Pachocki.
ISBN 978-83-89911-91-9. Kraków: Korporacja Ha!art, 2007.
Intrygujący formalnie, pełen nietypowych rozwiązań graficznych, niedoszły scenariusz do niezrealizowanego filmu Andrzeja Wajdy.
tom 5:
B.S. Johnson
Nieszczęśni
Tytuł oryginału: The Unfortunates (1969)
Przekład i komentarz: Katarzyna Bazarnik, wstęp: Krystyna Stamirowska.
ISBN 978-83-89911-94-0. Kraków: Korporacja Ha!art, 2008.
Książka wydana w formie pudełka zawierającego 27 luźnych składek o różnej objętości, które można czytać w dowolnej kolejności. Jedno z dzieł antycypujących hipertekst.
tom 6:
Raymond Queneau
Sto tysięcy miliardów wierszy
Tytuł oryginału: Cent mille milliards de poèmes (1961)
Przekład: Jan Gondowicz
Posłowie: Jacek Olczyk, komentarz: Zenon Fajfer
ISBN 978-83-61407-44-7. Kraków: Korporacja Ha!art, 2008.
Kombinatoryczny, permutacyjny cykl 10 sonetów, wydrukowanych na kartkach pociętych na paski. Każdą linijkę wiersza można dowolnie podmieniać, co umożliwia czytelnikowi samodzielne wygenerowanie niemal nieskończonej liczby wierszy.
„Polityka” – recenzja
„Przekrój” – recenzja
tom 7:
Georges Perec
Życie instrukcja obsługi
Tytuł oryginału: La vie mode d’emploi (1978)
Przekład: Wawrzyniec Brzozowski
ISBN 978-83-61407-29-4. Kraków: Korporacja Ha!art, 2009.
Wydanie II, poprawione
99 rozdziałów-pomieszczeń pewnej paryskiej kamienicy, po których autor oprowadza czytelnika ruchem skoczka szachowego. Jeden z najbardziej spektakularnych przykładów liberatury rozumianej jako architektura słowa.
W PRZYGOTOWANIU:
tom 8:
Katarzyna Bazarnik i Zenon Fajfer
Oka-leczenie • (O)patrzenie
listopad 2009 !!!
Pierwsze książki określane mianem liberatury.
[„Liter drżenie” – „Portret” nr 16/17 – 2004]
PUBLIKACJA TOWARZYSZĄCA SERII:
Katarzyna Bazarnik, Zenon Fajfer
Co to jest liberatura?
ISBN 978-83-61407-40-9. Kraków: Korporacja Ha!art, 2008.
Broszurka towarzysząca serii Liberatura, zawierająca przedruk dwóch wcześniejszych tekstów o liberaturze.
Spis treści:
- Katarzyna Bazarnik, Zenon Fajfer Teraz LIBERATURA, s. 5-8.
- Zenon Fajfer
liryka, epika, dramat, liberatura, s. 11-17 [pierwodruk: Od Joyce’a do liberatury, 2002] - Katarzyna Bazarnik Krótkie wprowadzenie do liberatury, s. 19-37 [pierwodruk: „Er(r)go” 2003, wersja zaktualizowana]
- Książki z serii „Liberatura”, s. 38-40.