Zadaniowy budżet Polski 2011: kultura i dziedzictwo narodowe

Według przyjętych planów rządu od 2013 roku budżet kraju będzie opracowywany w systemie zadaniowym. Jednak już w tym roku został przygotowany pilotażowo budżet zadaniowy na rok 2011, który w ciekawy sposób wskazuje, jakie państwo wyznacza sobie funkcje/zadania oraz jak zamierza je finansować.
Budżet kraju jest niezmiernie skomplikowaną ustawą. Bez zaawansowanej wiedzy ekonomicznej i mnóstwa czasu na jego przeanalizowanie trudno go sobie „zwizualizować” i zrozumieć. Z tego powodu Centrum Cyfrowe przygotowało przyjazną wizualizację budżetu z klarownym wytłumaczeniem, na czym on będzie polegał. Gorąco polecamy tę stronę!
Wśród dwudziestu dwóch funkcji państwa polskiego funkcja 9 opisuje rolę i wydatki państwa w obszarze kultury i dziedzictwa narodowego. Wizualizacja Centrum Cyfrowego wygląda następująco (kliknij w obrazek aby powiększyć):

Na cel ten w 2011 roku zostanie wydane 1,317 miliarda złotych w podziale na cztery pod-zadania:

  • Podtrzymywanie i rozpowszechnianie tradycji narodowej i państwowej
  • Ochrona dziedzictwa narodowego
  • Działalność artystyczna i promocja kultury
  • Budowa i modernizacja infrastruktury kultury


Funkcja Kultura i Dziedzictwo Narodowe jest opisana następująco:

Kultura i zasoby dziedzictwa kulturowego stanowią szczególny czynnik, który wpływa na kształtowanie pozytywnego wizerunku kraju w Europie i na świecie. Kultura jest także podstawowym elementem rozwoju społeczno-gospodarczego. W sferze kultury i dziedzictwa narodowego niezwykle istotne jest realizowanie zadań związanych z zachowaniem, ochroną i rewitalizacją materialnego dziedzictwa kulturowego poprzez renowację, konserwację oraz adaptację obiektów zabytkowych. Znaczące w tym obszarze jest prowadzenie działań wspierających budowę i modernizację obiektów, które pozwalają na upowszechnianie dóbr kultury narodowej oraz jej odpowiednią promocję, co służy integracji i wymianie międzynarodowej, a ponadto przyczynia się do uzupełniania oferty turystycznej kraju. Ważne w tym obszarze działalności państwa jest prowadzenie prac i realizacja zadań mających na celu
wsparcie i promowanie wybitnych twórców narodowych, których osiągnięcia i dzieła są istotnym elementem podnoszącym atrakcyjność kraju na arenie międzynarodowej. Istotne jest również podejmowanie działań wspierających i wspomagających inicjatywy edukacyjne,
wychowawcze i artystyczne, promujące postawy patriotyczne i popularyzujące wydarzenia i postacie istotne dla dziedzictwa narodowego. (źródło: Opis funkcji państwa budżetu zadaniowego, Ministerstwo Finansów)

Istotne dla zrozumienia kierunków finansowania polityk publicznych ( w tym tych dotyczących kultury) będzie wskazanie, jak budżet zadaniowy o dwudziestu dwóch funkcjach będzie się łączył z dziewięcioma zintegrowanymi strategiami rozwoju kraju (obecnie podobnie jak budżet zadaniowy funkcjonują one jako „na pewno przeznaczony do realizacji” plan). W planie tym kultura i dziedzictwo narodowe staną się częścią szerszej Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego. Porównując ogólne zasady SRKS z przytoczonym powyżej opisem zadania Kultura i Dziedzictwo Narodowe można stwierdzić, że są to bardzo odrębne języki i cele działań.
Ważna uwaga: analizowany tu budżet państwa nie obejmuje budżetów samorządów oraz różnych wydzielonych funduszy, agencji i publicznych osób prawnych – stanowią ono połowę wydatków sektora publicznego. W skali całego kraju to samorządy przeznaczają najwięcej środków na kulturę i dziedzictwo narodowe.