Aktualności

Małopolskie dźwięki – natura

„Małopolskie dźwięki” to udostępnione na stronie internetowej nagrania, odnoszące się do mniej znanych, nieoczywistych elementów tworzących małopolskie dziedzictwo: pustyni, puszczy i jaskiń, pierwszej lampy naftowej, browarów, socjalistycznej huty stali oraz do obecnych w Małopolsce kultur: góralskiej, romskiej czy żydowskiej. Wspólnie tworzą niezwykły pejzaż dźwiękowy Małopolski, zachęcający do odwiedzenia regionu i odkrywania małopolskich brzmień.

Poniżej prezentujemy dźwięki z kategorii „Natura”.

Puszcza Niepołomicka

[audio:http://malopolskiedzwieki.mik.krakow.pl/wp-content/mp3/14_puszcza-.mp3]

Pobierz Puszcza Niepołomicka.mp3

Pod Krakowem, między Niepołomicami (ze spektakularnymi barokowymi kaplicami w parafialnym kościółku i reprezentacyjnym, choć myśliwskim, zamkiem królewskim), a Bochnią (z najstarszą, wciąż czynną kopalnią soli, dawną podstawą królewskiego budżetu) rozciąga się puszcza. Dziś, gdy prowadzą przez nią wytyczone prosto alejki, trudniej wyobrazić sobie zapalczywe polowania, także na grubego zwierza, jakie odbywały się tu przed wiekami. Krok w boczną ścieżkę prowadzi jednak w głąb niezwykłego, bogatego lasu, w jednym miejscu jasnego i wysokiego, w innym gęstego i ciemnego. Żaden spacer nie daje podobnego odpoczynku i nigdzie nie znajdziesz się bliżej pierwotnej natury.

[flickrpress type=”photostream” api_key=”2b41099518917cb8ebb7eb0d056ac5b1″ account=”33122810@N02″ tags=”niepolomiceprimevalforest” view=”squares” count=”6″ lightbox=”true”]

Pustynny wiatr

[audio:http://malopolskiedzwieki.mik.krakow.pl/wp-content/mp3/12_wiatr-dz.mp3]

Pobierz Pustynny wiatr.mp3

32 kilometry kwadratowe lotnych piasków między Krakowem a Katowicami, uformowane wiatrem wydmy, jeszcze przed stu laty, gdy obszar ten był większy, zdarzające się zjawisko fatamorgany – to Pustynia Błędowska, jedyna pustynia w północnej Europie. Jej dzieje nierozerwalnie związane są z historią: powstała na skutek intensywnego karczowania drzew (na węgiel drzewny dla pobliskich hut) i od średniowiecza jest naturalnym elementem pejzażu. W XX wieku wykorzystywana była głównie przez wojsko, podczas okupacji hitlerowskiej ćwiczyli tu także niemieccy żołnierze Afrika Korps, a jej część wciąż służy jako poligon. Pustynia miała też w swej karierze wielką rolę kinową, grając egipskie piaski w wybitnym filmie Faraon Jerzego Kawalerowicza (1966). Dzisiaj to miejsce spacerów i wycieczek, turystyki pieszej i konnej, wyjątkowe i podziwiane dla swego niemal afrykańskiego krajobrazu. Aby zachować cechy pustyni, została ona objęta programem ochronnym Natura 2000.

[flickrpress type=”photostream” api_key=”2b41099518917cb8ebb7eb0d056ac5b1″ account=”33122810@N02″ tags=”desertwind” view=”squares” count=”6″ lightbox=”true”]

Jaskinia

[audio:http://malopolskiedzwieki.mik.krakow.pl/wp-content/mp3/13_jaskinia–.mp3]

Pobierz jaskinia.mp3

Po zachodniej stronie, od samych rogatek Krakowa rozciąga się kraina tajemnic: krasowe skały utworzyły malowniczy pejzaż, pełen zadziwiających form, często wieńczonych przez człowieka wznoszonymi na szczytach zamkami, tworzącymi tzw. szlak orlich gniazd. Cuda jednak kryją się nie tylko na wzgórzach, ale i w nich samych, w ich wnętrzu, gdzie na odkrywców wciąż czekają wydrążone przez wodę, wijące się wokół serca góry jaskinie. Jednej z nich Polska zawdzięcza nawet króla – ukrywał się tu bowiem przed siepaczami książę Władysław Łokietek, który później, w 1320 roku, zasiadł na krakowskim tronie.

[flickrpress type=”photostream” api_key=”2b41099518917cb8ebb7eb0d056ac5b1″ account=”33122810@N02″ tags=”cave” view=”squares” count=”6″ lightbox=”true”]

Hala w górach

[audio:http://malopolskiedzwieki.mik.krakow.pl/wp-content/mp3/8_hala-z-owc.mp3]

Pobierz hala w górach.mp3

Życie pasterza we wszystkich górach jest podobne: całe miesiące na wysokich pastwiskach, zwanych halami, spędzane na naganianiu i pilnowaniu stada, w czym pomaga nieodłączny owczarek, pielęgnacji owiec, ich dojeniu i wytwarzaniu serów. Ta produkcja to zajęcie samego tylko bacy, który jako jedyny zna tajniki warzenia wyjątkowego sera, oscypka; jego pomocnicy – juhasi – doglądają owiec. Choć życie to na każdej hali ma inne odcienie, znaczone własnymi obyczajami i doświadczeniem pasterzy, istota pozostaje wspólna – opieka nad wypasanymi zwierzętami, strzeżenie ich przed wilkami oraz robienie przetworów z mleka. Polscy górale recepturę oscypka dzielą ze swymi słowackimi sąsiadami, bo w górach wszystko od zawsze jest transgraniczne.

[flickrpress type=”photostream” api_key=”2b41099518917cb8ebb7eb0d056ac5b1″ account=”33122810@N02″ tags=”pastures” view=”squares” count=”6″ lightbox=”true”]