Zapraszamy do przeczytania wywiadu Jakuba Knery z Joanną Orlik, dyrektorką Małopolskiego Instytutu Kultury pt. Instytucje kultury w dobie transformacji.
Jakie wyzwania stoją przed instytucjami kultury?
Najważniejsze wyzwanie to wymyślenie sensu funkcjonowania instytucji zgodnie z naszą umową społeczną. System marketingowo-rynkowy, o jakim mówimy dzisiaj w przypadku instytucji kultury, nie jest efektywny. Osłabia je i nie pozwala na realne odegranie roli, którą powinny na siebie wziąć. Wymyślenie tej roli na nowo i przełożenie jej na konkretne narzędzia, którymi instytucje kultury mogłyby się posługiwać – zarówno te prostsze, kompetencyjne, jak i warunki legislacyjne – to najważniejsze wyzwanie, przed jakimi dziś stoją.
(źródło: fragment wywiadu)
Wywiad został zrealizowany do czasopisma Kultura Współczesna, poświęconego Poszerzeniu pola kultury. Numer ten jest tak opisywany przez redaktorów:
Najbardziej istotne okazało się jednak postępujące redefiniowanie takich pojęć oraz zakresów działań, jak kultura, sektor kultury, instytucje kultury, uczestnictwo w kulturze, aktywność kulturalna, ruchy kulturowe, kultura miejska itp. Problematyczność tego redefiniowania polega na tym, że – po pierwsze – odbywa się ono w nowych warunkach, wyznaczanych przez takie „zmienne” analizowane w kolejnych tekstach, jak konkurencyjność, komercjalizacja, kapitalizacja wiedzy, utowarowienie, zanik autonomii kultury, jej instrumentalizacja, festiwalizacja, iwentyzacja czy grantyzacja. Po drugie, proces ten toczy się w sytuacji, gdy dawny język opisu kultury stracił na znaczeniu, adekwatności czy atrakcyjności, ale nowe metafory i kategorie wcale nie są powszechnie akceptowane i nie przez wszystkich rozumiane są tak samo. Prowadzi to czasami do „pojęciowego szumu informacyjnego”, co ma też swoje pragmatyczne skutki (nawet w kręgu osób zawodowo zajmujących się kulturą coraz trudniej o porozumienie i wspólnotę rozumienia fundamentalnych pojęć). To z kolei – po trzecie – musi rzutować na polityki kulturowe. (źródło: Kultura Współczesna)