Powstało Partnerstwo na rzecz Edukacji Kulturowej w Małopolsce

W dniu 8 lutego 2019 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Chrzanowie odbyło się spotkanie założycielskie Partnerstwa na rzecz Edukacji Kulturowej w Małopolsce. Uczestniczyli w nim przedstawiciele samorządu regionalnego i lokalnego oraz reprezentanci szkół, instytucji kultury i organizacji pozarządowych – animatorzy, edukatorzy i nauczyciele.

Celem Partnerstwa jest rozwój potencjału lokalnych instytucji kultury, szkół i organizacji społecznych oraz kompetencji kadr kultury, twórców, nauczycieli i liderów społecznych. Zależy nam na tym, aby edukacja kulturowa stała się spoiwem współpracy sektora kultury i edukacji. Zamierzamy realizować wspólne projekty, rozwijać kompetencje kadr kultury i edukacji, a także prowadzić rzecznictwo na rzecz polityk publicznych uwzględniających edukację kulturową jako ważną przestrzeń rozwoju kultury i edukacji w Małopolsce.

Zawiązanie Partnerstwa jest wynikiem współpracy regionalnej wielu szkół i instytucji kultury podczas trzyletniego programu Synapsy realizowanego przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie w ramach programu Bardzo Młoda Kultura Narodowego Centrum Kultury. W trakcie kolejnych spotkań i warsztatów coraz mocniej kiełkowała potrzeba stworzenia platformy, która związałaby na stałe (nie tylko w modelu projektowym) szkoły i instytucje kultury. Uznaliśmy, że należy połączyć siły ‒ i tak właśnie zrodził się pomysł powołania partnerstwa instytucji kultury ze szkołami i sektorem edukacji oraz zaproszenia do współpracy samorządów i organizacji pozarządowych.

Spotkanie w Chrzanowie pokazało, że przedstawiciele sektora edukacji i samorządowcy chętnie włączą się do prac w Partnerstwie. Wierzymy, że wraz z nauczycielami, edukatorami, animatorami, pracownikami małopolskich instytucji kultury i samorządowcami otworzyliśmy nowy rozdział dobrej współpracy, którym będzie Partnerstwo na rzecz Edukacji Kulturowej w Małopolsce.
Podczas drugiej części spotkania odbyły się warsztaty „Edukacja i kultura w regionie, połączmy siły!”. Pracowaliśmy w czterech grupach tematycznych:

• Rozwój edukacji kulturowej w regionie na przykładzie programu Synapsy (moderacja: Weronika Idzikowska, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie).
• Edukacja włączająca, kultura wrażliwa na przykładzie projektu Małopolska. Kultura Wrażliwa (moderacja: Tomasz Włodarski, zastępca dyrektora Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie).
• Edukacja i kultura regionalna na przykładzie projektu Małopolska Szkoła Tradycji (moderacja: Małgorzata Kalarus, zastępca dyrektora Małopolskiego Centrum Kultury „Sokół”).
• Kultura i szkoły na przykładzie programu Bon Kultury (moderacja: Monika Wiejaczka, zastępca dyrektora Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego).

Dyskutowaliśmy o dotychczasowej realizacji i potencjale programów regionalnych realizowanych w Małopolsce w kontekście zwiększenia ich możliwości oddziaływania, wzajemnej spójności i synergii, ponieważ jako Partnerstwo chcemy doprowadzić do powstania Małopolskiego Programu Edukacji Kulturowej ‒ na wzór Mazowieckiego Programu Edukacji Kulturalnej. Zdobyte doświadczenia, plany rozwoju, potrzeby i oczekiwania różnych interesariuszy, o których rozmawialiśmy w trakcie warsztatów, będą dla nas inspiracją do działania na rzecz powstania Małopolskiego Programu Edukacji Kulturowej.

Jak rozumiemy edukację kulturową? Najbardziej zależy nam na realizacji działań, które odwołują się do kilku kluczowych idei. Chcielibyśmy, aby instytucje kultury w swoich projektach animacyjnych i edukacyjnych, a szkoły w trakcie realizacji zaprogramowanych działań dydaktycznych ‒ miały na uwadze następujące kwestie:

• Edukacja i kultura powinny wzmacniać sprawczość i zapewniać współuczestnictwo we wspólnocie, a więc rozwijać też odpowiedzialność za podejmowane działania
• Ważne jest kształtowanie inicjatywności oraz umiejętności kreatywnego działania
• W działaniach edukacyjnych i kulturalnych należy łączyć naukę, technologię, sztukę, projektowanie, konstruowanie i programowanie (edukacja w nurcie STEAM)
• Istotne jest kształtowanie nowych, możliwych form kultury, przeobrażanie, reinterpretowanie i aktualizowanie dotychczasowego dorobku kulturowego – z dbałością o ten dorobek i z szacunkiem wobec niego
• Edukatorzy i edukowani to partnerzy, ich role i relacje są wymienne
• Dzieci i dorośli to partnerzy, a ich prawa są respektowane i realizowane
• Kultura może być przestrzenią upodmiotawiania i rozwoju kompetencji obywatelskich

Edukacja kulturowa to dążenie do partycypacji, to działania oparte na wspólnym, zespołowym programowaniu, których celem jest budowanie relacji i nabywanie (kluczowych) kompetencji.
Chcielibyśmy podziękować za wsparcie i zaangażowanie tym wszystkim osobom, bez których to Partnerstwo by nie powstało:

• Annie Kulce z Babiogórskiego Centrum Kultury w Zawoi
• Joannie Liszkowskiej i Wojciechowi Knapikowi z Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari w Starym Sączu
• Joannie Więcław, Tomaszowi Włodarskiemu, Weronice Idzikowskiej i Katarzynie Dzigańskiej z Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie
• Katarzynie Marchwicy i Joannie Kalisz-Dziki z Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Stanisława Gabryela w Gorlicach
• Annie Siewiorek, Kindze Rozmus i Ewelinie Langer z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Chrzanowie
• Natalii Nowackiej i Piotrowi Szewczykowi z Myślenickiego Ośrodka Kultury i Sportu oraz Myślenickiego Towarzystwa Kultury
• Kazimierzowi Wojnickiemu ze Stowarzyszenia Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Entuzjaści Uśmiechu”

Mamy nadzieję, że nasze Partnerstwo będzie się rozwijało i dołączą do niego kolejne osoby i instytucje. Serdecznie zapraszamy do współpracy!