Aktualności
W Tarnowie niedawno zakończył się Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów, a w najbliższy weekend w Krakowie odbędą się Międzynarodowe Dni Kultury Romskiej. Wykorzystując te wydarzenia jako pretekst, w najnowszym wydaniu Małopolski To Go postanowiliśmy przyjrzeć się tradycjom oraz kulturze romskiej społeczności.
Nie pałace, katedry czy obrazy, ale zagadki, przysłowia i opowieści – Romowie są twórcami przede wszystkim tego rodzaju dziedzictwa. Do ich baśniowej rzeczywistości przeniesie nas Katarzyna Kobylarczyk w artykule Świat zaklęty w słowa. Dowiecie się między innymi tego, ile kroków na minutę robi wróbel, co staje się tym większe, im bardziej się to obkrawa oraz czego nie jest w stanie zobaczyć sam wszechmocny Pan Bóg. Przeczytacie także bajkę o pewnym cygańskim chłopcu, któremu dane było rozumieć mowę zwierząt.
Utrwalaniem pamięci oraz wiedzy o Romach zajmuje się między innymi Muzeum Etnograficzne w Tarnowie. To w tym mieście stworzono pierwszą w Polsce cygańską kolekcję. Od roku 1990 w Muzeum można oglądać wystawę poświęconą kulturze i historii Romów, którzy w powszechnej świadomości do niedawna funkcjonowali – i zapewne po części nadal funkcjonują – jako ludzie wolni, roztańczeni, romantyczni buntownicy, wędrujący taborem z miejsca na miejsce. Tymczasem od nomadyzmu Cyganie byli odżegnywani formalnie od 1952 roku, kiedy to polski rząd wydał uchwałę, która częściowo zakazywała takich wędrówek. Całkowity zakaz wszedł w życie wiosną 1964 roku, a unieruchomione wozy stały się po prostu elementem krajobrazu osiedli, które naprędce budowali Romowie. Jeden z takich kolorowych wozów, z charakterystycznymi rzeźbionymi smokami ozdabiającymi naroża, można obecnie oglądać w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie.