Aktualności
Podczas tegorocznej edycji Dni Dziedzictwa, 16–17 maja zapraszamy Państwa do Bobrka – niewielkiej wsi pod Oświęcimiem. Nazwa miejscowości związana jest z bobrami, które ze względu na bliskie sąsiedztwo Wisły występowały tu zapewne licznie. W XIII wieku bobry i ich żeremie były otoczone szczególną troską przez urzędników zwanych custodes castorum, co dosłownie oznacza strażników bobrów. Prawdopodobnie to właśnie oni byli pierwszymi osadnikami na tym terenie.
Na przestrzeni kolejnych stuleci Bobrek zmieniał właścicieli. Przedstawiciele rodu Ligęzów, Potulickich, Wielopolskich, Ogińskich i Sapiehów ukształtowali krajobraz i zabytkową zabudowę dzisiejszego Bobrka. Na zespół zabudowań podworskich, który chcielibyśmy zaprezentować Państwu podczas majowego weekendu, składają się: zabytkowy pałac wraz z oficyną, park, czworaki, drewniany spichlerz oraz kościół pw. Przenajświętszej Trójcy. Każdy z tych obiektów kryje w sobie niezwykłe opowieści, ślady odciśnięte przez miniony czas. Niestety stan ich zachowania nie zawsze umożliwia zwiedzanie wnętrz.
W drugiej połowie XVIII wieku z inicjatywy hr. Teresy Wielopolskiej rozbudowano posiadłość – powstał okazały spichlerz i budynek czworaków. Także z jej inicjatywy powstał plan budowy bobreckiego kościoła, plebani i cmentarza.
Miejscem szczególnie przez nas polecanym jest zlokalizowany w zabytkowych czworakach prywatny skansen Państwa Klimowiczów. Przedmioty codziennego użytku, narzędzia rzemieślnicze, maszyny rolnicze, artefakty sztuki ludowej zgromadzone w klimatycznych pomieszczeniach to cenne źródło wiedzy o lokalnej tradycji i kulturze.
W zachowanych wspomnieniach Bobrek wskazywany jest jako ważny ośrodek ludowego drzeworytnictwa i obraźnictwa. W latach czterdziestych XIX wieku pisał o tym znany krakowski kolekcjoner i historyk Ambroży Grabowski: „We wsi Bobrków na zachód od Krakowa o mil 3 lub 4 miejscowi włościanie trudnią się wyrabianiem tak zwanych u ludu wiejskiego kołderek, czyli obiciów papierowych i obrazków świętych (…). Taki artysta własną ręką wyroby takowe wytwarza: wyrzyna formę w drzewie, odciski robi za pomocą prostego sposobu, kolorami nawodzi i rozprzedażą obiega jarmarki, targi i odpusty, gdzie tylko spodziewa się znaleźć zgromadzenie ludzi”. Przeprowadzone ponad sto dwadzieścia lat później badania etnograficzne nie pogłębiły jednak wiedzy o skali zjawiska, gdyż wraz z zanikiem drzeworytniczej techniki zanikła także pamięć o nim wśród mieszkańców Bobrka.
Pałac, który powstał prawdopodobnie na miejscu obronnego zamku, swój – jeszcze aktualny – wygląd uzyskał podczas przebudowy na początku XX wieku, zleconej przez księżną Marię Ogińską. Obecnie obiekt znajduje się w rękach prywatnych, a na jego terenie prowadzony jest gruntowny remont. W rozległym parku otaczającym pałac, swój niezwykły ślad pozostawili Sapiehoiwe – ostatni przedwojenni właściciele bobreckiego majątku. Jest nim grób konia Atamana, „wiernego towarzysza wojny światowej i bolszewickiej”.
Zapraszamy do odkrywania bobreckich historii i przywracania pamięci o minionym czasie!
Tekst: Paulina Kasprzycka
